เมื่อ online manager เดินเข้ามาในที่ประชุมขอตัวเลข traffic report ลูกน้องอย่างเราต่างหันมามองหน้ากัน พร้อมกับพูดเบาๆ ให้พออ่านปากได้ว่า “เขาหมายถึงตัวไหนวะ?” ที่หันหน้ามาถามกันไม่ใช่เพราะไม่รู้ว่า traffic คืออะไร แต่เพราะ traffic ที่จริงหมายความได้ถึงหลายตัว อยู่ที่ว่า online marketers อย่างเราจะหยิบตัวไหนมารายงานเพื่อสอดคล้องกับ business objective ของเว็บไซต์ บทความนี้จึงขอโฟกัสไปที่ metrics ที่เกี่ยวข้องกับ traffic พร้อมทั้งคำอธิบายว่าแต่ละตัวนั้นมีความหมายอย่างไรบนโลก Digital Marketing
Metrics ด้าน Traffic ใน Google Analytics
การดูและดึงตัวเลขข้อมูล traffic ที่อยู่ใน Google Analytics (ga) นั้น เราจะใช้ข้อมูลต่อไปนี้ :
-Users
-Sessions
-Pageviews
User ใน Google Analytics หมายความว่าอย่างไร ?
Users คือตัวเลขจำนวนผู้ใช้งานเว็บไซต์ โดยตัวเลขนี้อาจจะไม่ใช่ตัวเลข จำนวนคน จริงๆ ยกตัวอย่างเช่น จำนวนสมาชิกในบ้านเรามี 4 คน กำลังเข้าเว็บไซต์ nerdoptimize พร้อมกันผ่านต่างอุปกรณ์ (devices) ไม่ได้หมายความว่าบ้านเรากำลังมอบ traffic จำนวน 4 users ให้แก่เว็บไซต์นี้ การนับ user ใน Google Analytics จะนับกรณีต่อไปนี้:
เข้าเว็บไซต์ผ่านอุปกรณ์ (devices) ที่ต่างกัน เช่น desktop (pc, notebook), mobile, tablet
เข้าเว็บไซต์ผ่าน browser ที่ต่างกัน เช่น Google Chrome, Firefox, Edge
การนับ users ของ Google Analytics จะอาศัยเจ้า cookie ที่อาศัยอยู่ใน browser ที่อยู่ในอุปกรณ์นั้นๆ นั่นเอง ยกตัวอย่างเช่น นาย A เป็นคนครบเครื่องเรื่อง gadget มีทั้ง notebook, tablet และ mobile ตอนเช้านาย A ตื่นขึ้นมางัวเงียเข้าเว็บไซต์ nerdoptimize ครั้งที่หนึ่ง = 1 user ตอนสายๆ หลังจากอาบน้ำทานข้าวเสร็จเปิดคอมพ์เข้าเว็บไซต์เดิมเป็นครั้งที่สอง nerdoptimize จะได้ไปอีก 1 user มาตอนมืดก่อนนอนขอ swipe ipad สักหน่อยเข้าเว็บไซต์ nerdoptimize เป็นครั้งที่สาม เท่ากับว่าวันนั้นทั้งวัน nerdoptimize จะได้จำนวน users จากนาย A ไปทั้งสิ้น 3 users
สมมติว่านาย A มีพฤติกรรมเช่นนี้ทุกวัน (เข้าวันละสามครั้งต่างอุปกรณ์) Google Analytics จะยังคงนับว่าจำนวน users ที่ได้จากนาย A เท่ากับ 3 เหมือนเดิม นั่นเพราะมันจะนับ user จาก cookie นั่นเอง
มาดูที่นาย B กันบ้างที่มี device อยู่อันเดียวเลยคือ smartphone ตอนเช้าเข้าเว็บไซต์ nerdoptimize ผ่าน Chrome ตอนเย็นเข้าผ่าน Safari เท่ากับว่าวันนั้นเว็บไซต์จะบันทึก user ที่มาจากนาย B คนเดียวกันจำนวน 2 users เช่นเดียวกันหากนาย B มีพฤติกรรมแบบนี้ซ้ำกันทุกวัน เว็บไซต์ nerdoptimize ก็ยังคงมอง
users ที่มาจากนาย B คนเดียวเป็น สอง เช่นเคย
**หากทั้งนาย A และนาย B เลือกใช้โหมด Incognito ในการใช้งานเว็บไซต์ nerdoptimize จะไม่ได้ตัวเลข user จากทั้งนาย A และ B
หากนาย A หรือนาย B มีการเคลียร์ cookie ใน Chrome แล้วกลับมาใช้งานเว็บไซต์ nerdoptimize อีกครั้งหนึ่ง ทางเว็บไซต์จะบันทึกเป็น สอง users เพราะเกิดจากการสร้างเจ้า cookie ใหม่อีกครั้งหนึ่งนั่นเอง
Sessions ใน Google Analytics หมายความว่าอย่างไร ?
Sessions ถูกเรียกได้ว่าคือ subset ของ user หรือหมายความว่า sessions จะไม่สามารถเกิดขึ้นได้หากไม่มีการเกิดขึ้นของ users ก่อน (ไม่มีคนเข้าเว็บไซต์ก็ไม่เกิด sessions นั่นเอง) ยกตัวอย่างเช่น นาย A เข้าเว็บไซต์ nerdoptimize ผ่าน mobile และใช้ browser Chrome กรณีนี้จะมีการ 1 user และ 1 session เกิดขึ้น หลายคนอาจจะสงสัยว่า ทุกครั้งที่มีการเกิดขึ้นของ 1 user จะเกิด 1 session ตามมาเสมอหรือไม่? – ไม่จริงเสมอไปครับ
Session มันมีวันหมดอายุของมันหากไม่แช่ตู้เย็น (หากแป้กขออภัย) ค่า default ที่ถูก set ไว้ตั้งแต่แรกใน Google Analytics คือ 30 นาที หมายความว่าหากนาย A กำลังอ่าน blog บนเว็บไซต์ nerdoptimize เพลินๆ ภรรยาใช้ไปจ่ายตลาด ใช้เวลาจ่ายตลาดกับเดินทางไปกลับ 30 นาที หรือการที่นาย A ไม่ได้มี interaction อะไรเลย (เลื่อนขึ้นลง คลิกตรงนั้นตรงนี้บนเว็บไซต์) เป็นเวลา 30 นาที พอนาย A กลับมาคลิกนาทีที่ 31 หมายความว่าเว็บไซต์ nerdoptimize จะได้รับ session ใหม่ทันที
**เราสามารถเลือกปรับเวลาหมดอายุของเจ้า session นี้ได้ในส่วนของ Admin Setting (ตามรูปข้างล่างเลยครับ) โดยเวลาสูงสุดที่เลือกปรับได้คือ 4 ชม. หรือหมายความว่าหนึ่ง session หากไม่ทำอะไรกับมันเลยเป็นเวลา 4 ชม. Session นั้นก็จะหมดอายุนั่นเอง
ไปที่ Admin(รูปเฟือง) > session setting > ปรับเวลาได้เลยครับ
Pageviews ใน Google Analytics หมายความว่าอย่างไร ?
Pageview เป็น subset ของทั้ง user และ session หมายความว่า หากไม่มีการเกิดขึ้นของทั้งสองตัวนี้ pageview ไม่สามารถเกิดขึ้นได้ หากจะแปลตรงตัวเลยเจ้า pageview ก็คือ จำนวนหน้า ที่ถูกเปิดขึ้นใน session ยกตัวอย่างเช่น นาย A คนเดิม เข้าเว็บไซต์ nerdoptimizeผ่าน mobile โดยใช้ browser คือ Chrome หน้าแรกที่นาย A เข้ามาคือหน้าหลัก www.nerdoptimize.com หลังจากนั้นนาย A เลือกคลิกไปที่ส่วนของ blog จากการคลิกนี้ของนาย A ทำให้ url เปลี่ยนเป็น www.nerdoptimize.com/blog หรือเกิดการเปลี่ยนของ page นั่นเอง จากกรณีนี้เว็บไซต์ nerdoptimize จากพฤติกรรมนี้ของนาย A ใน Google Analytics จะบันทึกเป็น 1 User 1 Session และ 2 Pageviews
สรุปความหมายของ User, Session, Pageviews ของ Google Analytics ง่ายๆ
user > session > pageview
User คือองค์ประกอบที่ใหญ่สุด ซึ่งก่อให้เกิด session และ pageview ตามมา อย่างไรก็ตามเว็บไซต์ต่างกัน อาจจะมี KPI ที่ใช้ดู traffic ใน metric ที่แตกต่างกัน ในแง่ของเว็บสื่อใหญ่ๆ ที่มีรายได้จากการขายโฆษณาบนเว็บไซต์ (banner) อาจมีตัวเลข user และ session เป็น KPI เพื่อแสดงถึงจำนวนผู้ใช้งานและจำนวนครั้งการใช้งานของเว็บไซต์ ถ้าตัวเลขสองตัวนี้เยอะ หมายความว่าคนก็จะเห็นโฆษณาที่ลูกค้า (advertisers) นำมาลงมากนั่นเอง หรือสำหรับเว็บไซต์ e-commerce ที่มี product lists มากมาย อาจจะใช้ metrics ทั้งสามตัวนี้เป็น KPI โดยใช้ pageview เป็นตัวชี้วัดถึงความสำเร็จในเรื่อง page navigation และระบบ product suggestion ของเว็บไซต์ ที่สามารถนำ user คนเดียวกันไปสู่หน้าสินค้าอีกตัวหนึ่งได้ :’)
อ่านบทความเพิ่มเติมเกี่ยวกับการทำ Online Marketing